Vasa dünyadaki ayakta duran tek 17. yüzyıl gemisidir. Orijinal parçalarının %95’ten fazlasının korunduğu, yüzlerce oyma heykelin bulunduğu Vasa, benzersiz bir sanat hazinesi ve önde gelen turistik bir manzaradır.
Gemi, Stockholm’de amaca uygun olarak yapılmış olan bir müzede sergilenmekte olup, aynı anda dokuz birbiri ile ilişkili sergiyi, zengin mal stokları bulunan bir dükkanı ve lüks bir restoranı barındırmaktadır. Vasa ile ilgili film, 16 farklı dilde izlenebilir. Vasa müzesi, İskandinavya’daki tüm diğer müzelerden daha fazla ziyaretçi çekmektedir. Stockholm sadece Vasa için bile ziyaret edilmeye değerdir.
10 Ağustos 1628 tarihinde büyük bir savaş gemisi Stockholm limanından ayrılmak üzere yelken açmıştı. Henüz yeni inşa edilmiş olan bu gemiye tahttaki Vasa soyunun arması olan Vasa adı verilmişti. Bu heybetli olayı kutlamak için, yan taraflarındaki lombarların içinden dışarı çıkan toplardan bir selamlama atışı yapılır.
Güçlü gemi liman çıkışına doğru yavaş yavaş yol alırken, aniden şiddetli bir fırtına çıkar. Vasa yana yatar ancak kendi kendine tekrar toparlanır. İkinci bir fırtına darbesi gemiyi yan yatırır. Açık top lombarlarından içeri su dolar. Vasa, 150 tayfasının en az otuzunu, belki de ellisini de kendisiyle beraber dibe batırır. Vasa’nın tekrar gün ışığını görmesi, 333 yılı bulmuştur.
Vasa ile birlikte, 700 heykel de dahil olmak üzere 14.000 parça tahta cisim de kurtarılmıştır. Bunlar teker teker korunmuş ve daha sonra gemideki orijinal yerlerine yerleştirilmişlerdir. Bu iş dev bir boz-yap oyunu çözmek gibi bir işti.
17.yüzyıl gemileri sadece savaş makineleri değil, aynı zamanda da yüzen saraydı. Kurtarılan heykellerin üzerinde boya ve yaldız kalıntıları bulunmaktaydı. Modern analizler heykellerin siyah zemin üzerine gösterişli renklerle boyanmışlardı. Heykeller aslanları, dini kahramanları, Roma İmparatorlarını, deniz yaratıklarını, Yunan tanrılarını ve diğer şeyleri temsil ediyorlardı. Amaçları, İsveç Monarşisini yüceltmek ve onun gücüne, kültürüne ve politik hırslarına anlam kazandırmaktı.
BUGÜN VASA NE DURUMDA ?
Vasa battığında, zaman donmuştu. 1961’de kurtarılan şey, 17. yüzyılın el değmemiş bir parçasıydı. Kurtarılmış olan binlerce maddenin her birinin bir hikâyesi vardır. Bunların arasında tayfaların kemikleri, eşyaları ve gemi ekipmanları bulunmaktadır.
Kurtaranlar, Vasa’nın altındaki çamur ve balçığın arasında, felaket anında çekilmemiş olan 6 yelken buldular. Bu yelkenler, dünyadaki en eski varlığını sürdüren yelkenlerdi ve korunma öncesinde örümcek ağı kadar ince bir görünümündeydiler. Bulunanlar üzerindeki araştırmalar halen sürmektedir. Müzenin sergisinde, geçmiş zamanı ve o devrin insanlarını yaşama geri getiren birçok eşsiz madde sergilenmektedir.
MÜZELER TARİHİ 